RGB Төлөв
Ертөнцийн caя сая өнгийг цахим төхөөрөмжөөр гаргахдаа үндсэн гурван өнгө болох Red-Улаан, Green-Ногоон, Blue-Хөх өнгийг ашиглаж, англи үгний эхний үсгүүдээр нь RGB хэмээн нэрлэжээ.
Телевиз, Видео камер, компьютерийн дэлгэц, скайнер бүгд л энэ өнгөний модель дээр тулгуурлан бүтээгдсэн байдаг.
Өөрөөсөө гэрэлтдэг, гэрлээр үүсгэдэг өнгийг RGB өнгө гэх бөгөөд эдгээрийг аддитив өнгө гэнэ.
Телевиз, монитор зэрэг цахилгаанаар ажилдаг төхөөрөмж өөрөөсөө гэрэл цацруулах боломжтой тул RGB өнгийг энд л гаргаж авдаг, харин энэ өнгийг цаасан дээр хэвлэж гаргахын тулд заавал СМҮК өнгөний төлөвт хувиргана.
СМҮК төлөв
Өөрөөсөө гэрэл цацруулах ямар ч боломжгүй цаасан дээр өнгө будаг яаж гарах вэ? гэдэг асуудал тулгарсанаас СМҮК өнгөний төлөв бий болжээ.
RGB өнгөний дээрх загвараас харахад 2 зэрэгцээ өнгө нийлэн давхцах хэсэгт өөр нэгэн завсрын өнгө үүсч байна. Тухайлбал улаан-хөх өнгөний нэгдлээр ягаан буюу Magenta, улаан-ногооноос шар буюу Yellow, ногоон-хөхөөс цэнхэр буюу Cyan өнгө тус тус үүсчээ.
Эдгээр үүсмэл өнгүүд нь өөрөөсөө гэрэлтэхгүй бөгөөд эдгээрийг субтрактив өнгө гэнэ.
Cyan, Magenta, yellow өнгүүдийг CMY буюу хэвлэлийн машинаар цаасан дээр хэвлэхэд ашигладаг тул хэвлэлийн триад өнгө гэнэ.
Триад өнгөөр хэвлэхэд өнгүүдийг бусад өнгөтэй холих замаар түмэн янзын өнгө гаргаж болох бол, хоорондоо холилдохоор харанхуйлж хар өнгөтэй болно. Ингэж үүссэн хар өнгө нь цаасан дээр хүрэн туяатай болж хэвлэгддэг тул тас харыг үүсгэх зорилгоор хар будгийг хүрэн нэмдэг.
Энэ хар будгийг түлхүүр өнгө буюу Кеу гэдэг бөгөөд бүгдийнх нь эхний үсгийг нийлүүлэн СМҮК гэж нэрлэжээ.
